หนึ่งเพลย์ที่เราเห็นได้อยู่ทุกเกม หรือเราสามารถเรียกได้เลยว่าเป็นเพลย์หลักของ NBA ในยุคนี้จะเป็นการเล่นแบบไหนไม่ได้เลยนอกจากการเล่น พิตแอนด์โรล (Pick-and-Roll)
ไม่ว่าจะเป็น ลูก้า ดอนซิช, เลบรอน เจมส์, จามาล เมอร์รีย์, คริส พอล จนไปถึงผู้เล่นที่ถูกดราฟต์เข้ามาใหม่ต่างๆก็ล้วนต้องเล่นเพลย์นี้กันหมดทุกคน หากเป็นผู้เล่นตำแหน่ง 1 ถึง 3 ส่วนใหญ่ก็จะเป็นฝ่ายถือบอล ส่วนผู้เล่นตำแหน่ง 4-5 จะเป็นผู้เล่นที่โรลเข้าไป
หากใครที่พึ่งเข้ามาดูบาสเกตบอลใหม่ๆและได้ตามใน NBA ฤดูกาลล่าสุด การเล่นพิคแอนด์โรลระหว่าง จามาล เมอร์รีย์ และ นิโคลา โยคิช คือสิ่งที่น่ากลัวที่สุดเพลย์หนึ่งในการโจมตีคู่ต่อสู้เลยทีเดียว หรือหากใครเป็นแฟนของ แอลเอ เลเกอร์ส ก็คงจะรู้ดีว่าการเล่นพิคแอนด์โรลระหว่าง เลบรอน เจมส์ และ แอนโทนี เดวิส นั้นอันตรายมากแค่ไหนในช่วงหลายปีที่ผ่านมา
นอกจากนั้นหากใครติดตามดราฟต์รุ่นใหม่ๆมาบ้าง สิ่งหนึ่งที่แมวมองมักจะเขียนลงไปในใบประเมินของพวกเขาก็คือผู้เล่นคนนี้เล่น พิคแอนด์โรล ได้ดีแค่ไหน? หรือมีประสิทธิภาพมากแค่ไหนในเกมพิคแอนด์โรล ซึ่งการเล่นเพลย์นี้ได้ดีจะส่งผลต่ออันดับการดราฟต์ไม่น้อยเลยทีเดียว
หลายๆคนอาจจะตั้งคำถามว่าการเล่นเพลย์แบบนี้สามารถสร้างความได้เปรียบในเกมรุกให้กับทีมได้ขนาดนั้นจริงๆหรอ? แล้วผู้เล่นที่ฝึกในเรื่องนี้จนชำนาญจะได้เปรียบแค่ไหน? หากใครอยากรู้ทุกคนสามารถติดตามได้ในบทความนี้
การเล่น พิคแอนด์โรล คืออะไร?
การเล่นพิคแอนด์โรล (หรือ สกรีนแอนด์โรล) แปลง่ายๆเป็นภาษาไทยก็คือ “เลือกและม้วน”
ใช่ครับ…มันอาจจะฟังแล้วดูตลกว่า เห้ย มันแปลแบบนี้จริงๆหรอ คำตอบคือก็คงต้องเป็นอย่างนั้น เราเลยไม่ใช้คำไทยกับเพลย์นี้และเลือกที่จะทับศัพท์ไปมากกว่า แต่ถ้าเราแยกคำก็จะเข้าใจง่ายขึ้นเพราะ “การเลือก” ก็คือเลือกที่จะสกรีน (บัง) ผู้เล่นไหนและก็ค่อย "ม้วน" ออกไปรับบอลแล้วจบคะแนน นี่คือความหมายของมัน
เพื่อให้เข้าใจภาพได้มากขึ้น การพิค (เลือก) คือการไปสกรีนหรือบังผู้เล่นที่ป้องกันตัวถือบอลของทีมเราอยู่เพื่อสร้างพื้นที่ให้ผู้เล่นถือบอลมีโอกาสที่จะเข้าห่วงหรือยิงได้ง่ายขึ้น
หลังจากที่ตั้งสกรีนได้แล้วผู้เล่นที่ถือบอลก็จะตัดสินใจเล่นจังหวะต่อไป ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะเป็นการข้ามเข้าหาห่วง และผู้เล่นที่ป้องกันคนถือบอลอยู่ก็จะตามไปไม่ได้หรือตามไปได้ยากเนื่องจากติดสกรีนของผู้เล่นฝั่งเกมรุก
สิ่งต่อมาสำหรับผู้เล่นที่ พิค (หรือตั้งสกรีน) ก็คือการโรล (หรือม้วน) เข้าไปรอรับบอลจากผู้เล่นที่เป็นคนถือบอล นี่จึงจำให้ผู้เล่นที่เป็นคนถือบอลมีทางเลือกในการโจมตีมากขึ้นไม่ว่าจะเป็นการเข้าโจมตีห่วงหรือยิงด้วยตัวเองเองเพราะหลุดจากตัวประกบไปแล้ว หรืออีกทางก็คือส่งบอลให้กับตัวที่โรลเข้ามา
และนี่คือตัวอย่างการเล่นพิคแอด์โรลบางส่วนที่เราได้ยกมา
Luka Doncic and Dwight Powell earn your Heads Up Play of the Day off the pick and roll! pic.twitter.com/vlEfpL62dl
— NBA TV (@NBATV) December 13, 2019
การเล่นพิคแอนด์โรลส่วนใหญ่จะใช้ระหว่างตำแหน่งการ์ดหรือผู้เล่นตัวเล็กกับผู้เล่นที่สูงกว่าและใหญ่กว่าไม่ว่าจะเป็นฟอร์เวิร์ดหรือเซ็นเตอร์ก็ตาม แต่จริงๆแล้วก็สามารถเกิดขึ้นในแบบตรงข้ามได้เหมือนกัน แต่ก็ไม่เป็นที่นิยมมากนัก เนื่องจากผู้เล่นตัวใหญ่คนนั้นต้องถือบอลได้และมีการส่งที่ดีเช่น นิโคลา โยคิช
The Nuggets should think about running some pick-and-roll with Nikola Jokic as the ball handler and Jamal Murray or Gary Harris screening. It was stellar for them during the season. pic.twitter.com/SwfdQWZSOb
— Kevin O'Connor (@KevinOConnorNBA) April 17, 2019
แน่นอนว่าการเล่นพิคแอนด์โรลได้พัฒนาไปไกลมากๆในช่วงทศวรรษที่ผ่านมาจนกำเนิดอะไรหลายๆอย่างเช่น การเล่นพิคแอนด์ป็อป (ผู้เล่นที่ตั้งสกรีนไม่โรลเข้าไปแต่ม้วนมารอยิงที่สามคะแนน), หรือมีเพลย์อื่นๆมาผสมด้วยเช่น สเปนพิคแอนด์โรล
2. Pick and Pop
— Michele Conti (@MicheleConti00) June 27, 2023
Reid privilegia il pop out da bloccante per battere drop coverage e aprire il pitturato se attira il proprio difensore (clip 3). Per essere efficaci è necessario dotarlo di spacing che complichi il recupero di un terzo difensore (differenza tra clip 1-2) pic.twitter.com/frxW1Hhw9s
นอกจากนั้นการเล่นพิคแอนด์โรลยังสร้างโอกาสให้กับเพื่อนร่วมทีมคนอื่นๆที่รออยู่ได้ด้วยอย่างเช่นเพลย์แบบนี้ที่ต้นกำเนิดเพลย์นี้คือพิคแอนด์โรลแต่จบด้วยการยิงสามคะแนนที่มุมสามคะแนนหรือสร้างพื้นที่ว่างให้กับตัวที่คัตเข้ามารับบอล
Late, Cavs went to an old standby, having a PG set a pick and roll for LeBron. Don't want to switch FVV on to LeBron so he shows in P&R. It's a quick show though, making a PG use P&R coverages they aren't used to is key. LeBron turns the corner, weakside pulls in, wide open 3. pic.twitter.com/hE65Am9nwI
— Steve Jones Jr. (@stevejones20) March 22, 2018
โดยสิ่งที่ทำให้เกิดเรื่องนี้ได้ก็เพราะบางทีมใช้ผู้เล่นมาป้องกันตัวโรลที่ใต้แป้นจึงต้องยอมเสียการประกบผู้เล่นคนหนึ่งไปและส่วนใหญ่จะเป็นผู้เล่นที่อยู่ตรงมุมสามคะแนน หรือสรุปง่ายๆก็คือทีมเกมรับใช้ผู้เล่นถึง 3 คนในการป้องกันเกมพิคแอนด์โรลที่เริ่มต้นด้วยผู้เล่นเพียง 2 คนเท่านั้นจากทีมเกมรุก
Keep your eye on Draymond Green here. Draymond claps his hands in frustration even before AD passes the ball to McGee. The play is over then. Without help defense, AD is scoring. With the help, Bradley and McGee are both wide open. The LeBron-Davis pick-and-roll will be lethal. pic.twitter.com/gJZ5vmILfT
— Kevin O'Connor (@KevinOConnorNBA) October 17, 2019
นกอจากนั้น หากผู้เล่นเกมรับเลือกที่จะเปลี่ยนตัวประกบ การ์ดที่มีความคล่องตัวกว่าและยิงได้ดีก็สามารถลงโทษอีกฝั่งจากการเล่นไอโซเลชันได้เช่นกัน
Simple stuff from the Suns getting the switch on Brook Lopez for Chris Paul and Devin Booker. Timeout by the Bucks after the Booker make. Let's see if Mike Budenholzer switches up the pick-and-roll defense. pic.twitter.com/qaswtF2pfx
— Kevin O'Connor (@KevinOConnorNBA) July 7, 2021
ซึ่งการเล่นพิคแอนด์โรลได้ดีนั้นต้องมีความสามารถหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นการเลี้ยงบอล, การรู้แผนและรู้ตำแหน่งของเพื่อน รวมถึงการส่งบอลที่ดีเพื่อให้การเล่นนั้นจบด้วยความแม่นยำมากที่สุด แต่หากใครมีของแถมอย่างส่วนสูงอยู่กับผู้เล่นที่เล่นพิคแอนด์โรลได้ดีแล้ว ก็จะยิ่งน่ากลัวมากขึ้นไปอีกอย่างเช่น เลบรอน เจมส์ (6 ฟุต 9) หรือว่า ลูก้า ดอนซิช (6 ฟุต 7) เนื่องจากเขามองเห็นผู้เล่นได้ในมุมที่สูงกว่าจึงทำให้มีทางเลือกในการแก้เกมมากว่านั่นเอง
หากใครอ่านมาถึงตรงนี้คงรู้แล้วว่า “พิคแอนด์โรล” คืออะไร? และมันมีประสิทธิภาพแค่ไหน เรารับรองได้เลยว่าคุณจะดูบาสเกตบอลได้เข้าใจและสนุกมากขึ้นอย่างแน่นอน
บทความที่เกี่ยวข้อง : สรุปสถานการณ์ฟรีเอเยนต์ NBA 2023 : ใครย้าย ใครอยู่ต่อ ใครรับค่าจ้างแพงสุด?
บทความที่เกี่ยวข้อง : ทีมไหนจะได้ไป? เปิดรายชื่อฟรีเอเยนต์ NBA 2023 ฝีมือดีแต่ยังว่างงาน